Nghề nung gạch gốm Vĩnh Long là một trong số ít địa phương tại Đồng bằng sông Cửu Long duy trì và phát triển đến tận bây giờ. Với chuyến đi du lịch Vĩnh Long lần này, các bạn hãy cùng HIỆP LỢI IV khám phá những câu chuyện thú vị xung làng nghề truyền thống này nhé!
Vĩnh Long là một trong những tỉnh thành nằm trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, do đó, khi nhắc đến vùng đất này, mọi người thường nhớ đến nhiều vườn trái cây ăn quả nằm bên cạnh các vùng sông ngòi kênh rạch chằng chịt. Không những thế, nơi đây còn được biết đến với những ngôi làng nung gạch, gốm truyền thống từ hàng trăm năm qua. Đã từ rất lâu, nghề nung gạch gốm Vĩnh Long luôn cảm thấy tự hào với danh xưng “vương quốc đỏ” hay “Thủ phủ lò gạch”. Ở bài viết lần này, cùng HIỆP LỢI IV tìm hiểu rõ nét hơn về nghề nung gạch gốm Vĩnh Long nhé!
1. Giới thiệu đôi nét về nghề nung gạch gốm Vĩnh Long
Vị trí: ven bờ sông Cổ Chiên đến sông Mang Thít
Vĩnh Long là vùng đất dự trữ một lượng đất sét vô cùng lớn. Chính vì thế, nơi đây có lợi thế và điều kiện cho phép người dân hình thành nghề nung gạch gốm Vĩnh Long từ bao đời nay. Từ nghề nung gạch, sau này bà con phát triển thành gốm. Vĩnh Long là vùng đất gốm thủ công truyền thống lớn nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Nếu đến đây chỉ để tham quan các ngôi chùa Vĩnh Long nổi tiếng thì sẽ thiếu sót lắm đấy. Vì thế, chỉ cần đi qua cầu Mỹ Thuận thôi, các bạn có thể men theo dòng sông Cổ Chiên để đến check-in làng nghề nung gạch gốm Vĩnh Long. Những lò gạch, gốm mọc sát nhau, nhìn từ xa trông như các tòa tháp rực lửa hồng dưới ánh mặt trời. HIỆP LỢI IV đoán rằng, các bạn sẽ phải trầm trồ và xuýt xoa trước cảnh tượng thơ mộng, đầy thú vị này trong lần đầu tiên chứng kiến.
2. Khám phá những câu chuyện đằng sau nghề nung gạch gốm Vĩnh Long
2.1 Nghề nung gạch gốm Vĩnh Long từng được mệnh danh là vương quốc đỏ
Trong lúc đi men theo dòng sông Cổ Chiên, các bạn sẽ dần được chứng kiến các lò nung màu đỏ au tựa như những cây nấm khổng lồ đang dần hiện ra. Cách đây mấy chục năm, gia đình nào ở huyện Mang Thít cũng có tới 2 đến 3 lò nung. Người dân làm ăn phát đạt nên gạch, ngói ra lò không ngớt, nhiều gia đình còn thuê hẳn số lượng nhân công lớn để làm việc. Nghề nung gạch gốm Vĩnh Long đã gắn bó hơn nửa thế kỷ với hầu hết các gia đình hiện đang sinh sống tại ven sông Cổ Chiên hay sông Mang Thít.
Theo HIỆP LỢI IV được biết, nghề nung gạch gốm Vĩnh Long xuất hiện từ đầu thế kỷ XX. Khoảng thời gian hình thành và phát triển của nghề nung gạch truyền thống Vĩnh Long đã trải qua bao thăng trầm, sóng gió. Ban đầu, bà con tận dụng nguồn đất sét dồi dào chỉ để sản xuất gạch và ngói. Thời điểm ấy, khắp vùng Mang Thít, Long Hồ không nơi nào có thể làm ra sản phẩm tương tự. Sau một thời gian, nghề nung gạch gốm Vĩnh Long bắt đầu phát triển sang các địa phương khác. Hàng nghìn lò nung rực lửa quanh năm suốt tháng. Thêm vào đó, số lượng ghe chở hàng, nguyên liệu ra vào bến liên tục, kín cả sông Mang Thít, Cổ Chiên, kênh Thầy Cai. Tuy nhiên, dù là Sa Đéc hay Cao Lãnh thì Mang Thít và Long Hồ vẫn xứng đáng với tên gọi “vương quốc đỏ” của miền Tây.
Không những thế, có thời điểm vùng đất Vĩnh Long hình thành hơn 3000 lò nung. Đây được xem là thời kỳ hoàng kim của nghề nung gạch gốm Vĩnh Long. Khoảng năm 1980, nhiều chủ lò gạch bắt đầu tạo nhiều sản phẩm chất lượng hơn nhờ việc nâng cao nhiệt độ nung. Từ đó, các sản phẩm bình dân như chum, vại, gạch, ngói đến bát, đĩa, chén… đều được mọi người công nhận và vô cùng yêu mến.
2.2 Nghề nung gạch gốm Vĩnh Long hiện giờ như thế nào?
Đến thời điểm hiện tại, giá trị của các sản phẩm từ gạch ngói ngày càng giảm nên hàng nghìn lò nung ở Vĩnh Long bị nguội lạnh. Một trong những lý do khách quan khiến các lò nung thủ công không còn hoạt động sôi nổi như trước kia có lẽ là vì lý do gây ô nhiễm môi trường từ khói, bụi.
Tính đến thời điểm hiện tại, bà con tại làng nghề nung gạch gốm Vĩnh Long đã nghiên cứu kỹ để sáng tạo nhiều công thức kĩ thuật đặc biệt, tạo ra các sản phẩm màu trắng bạc loang lỗ rất tự nhiên. Tuy nhiên, số gia đình duy trì lò nung ngày càng ít lại vì nhiều lý do khác nhau.
Các ngôi làng có nghề truyền thống nung gạch gốm Vĩnh Long đang thay đổi và kết hợp nhiều tiện ích du lịch kết hợp với nhau. Theo quan sát của các bạn trẻ đã đến đây check-in cho biết, các lò nung xung quanh sông Mang Thít, Long Hồ có lợi thế về số năm tồn tại và cực kỳ nổi tiếng nên có thể dễ dàng thiết kế nhiều tour du lịch hấp dẫn. Các bạn có thể tham gia, khám phá nhiều ngôi làng nung gạch gốm Vĩnh Long nổi tiếng ven sông Cổ Chiên, Mang Thít và mua sắm các sản phẩm gốm độc đáo về làm quà cho mọi người.
3. Một vài lò gạch nổi tiếng Vĩnh Long
Để khám phá nghề nung gạch gốm Vĩnh Long lớn nhất thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, các bạn có thể tham quan 2 ngôi làng nổi tiếng sau:
– Lò gạch Hưng Lợi: Nơi đây có nhiều background chụp hình mới lạ với sắc thái hoài cổ ấn tượng. Đây được xem là một trong những làng có nghề nung gạch gốm Vĩnh Long có tuổi đời lâu và thu hút đông đảo nhiều giới trẻ. Với vẻ đẹp lôi cuốn của những bức tường bằng gạch, lò gạch Hưng Lợi xứng đáng nằm trong danh sách điểm tham quan thú vị nhất ở Vĩnh Long mà các bạn không nên bỏ lỡ.
– Lò gạch Mang Thít ngày càng trở nên quyến rũ và ấn tượng hơn trong mắt mọi người bởi những hình ảnh lò gạch phủ rêu và bụi mờ. Tương tự như những ngôi làng khác, lò gạch Mang Thít Vĩnh Long khiến giới trẻ phải trầm trồ và không ngừng truyền tai nhau để đến khám phá hay check-in.
Khám phá các làng nghề nung gạch gốm Vĩnh Long sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích bên cạnh một album ảnh vừa ấn tượng, vừa độc đáo. HIỆP LỢI IV hi vọng, tìm hiểu về nghề nung gạch gốm truyền thống ở vùng đất này cũng được xem là một trong những hoạt động ý nghĩa trong cuốn sổ tay cẩm nang du lịch của riêng bạn. Chúc các bạn có một chuyến đi vui vẻ và ý nghĩa nhất.
Nguồn: Hội nông dân Việt Nam
